World Anaesthesia Day 2024 : ਐਨੀਸਥੀਆ ਕੀ ਹੈ, ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਮਦਦ, ਜਾਣੋ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ
World Anaesthesia Day 2024 : ਮੈਡੀਕਲ ਹੈਲਥਕੇਅਰ 'ਚ ਬਹੁਤੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਣਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਐਨੀਸਥੀਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਕਟਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਜਰੀ ਆਦਿ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ 'ਚ ਐਨੀਸਥੀਆ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਐਨੀਸਥੀਆ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਐਨੇਸਥੀਟਿਸਟਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦਿਨ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਨੇਸਥੀਸੀਓਲੋਜਿਸਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਦਰਦ ਦੇ ਸਰਜਰੀਆਂ ਕਰਵਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਐਨੀਸਥੀਆ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਐਨੀਸਥੀਆ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ (NIH) ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਐਨੀਸਥੀਆ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਹੈ, ਜੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਦੌਰਾਨ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਲੰਬੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਬੇਹੋਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਐਨੀਸਥੀਆ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਐਨੀਸਥੀਆ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਸੰਵੇਦੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਐਨੇਸਥੀਟਿਕਸ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਬੇਹੋਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੋਰ ਐਨੇਸਥੀਟਿਕਸ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਸਰਜੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੌਂ ਸਕੋ।
ਐਨੀਸਥੀਆ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
ਜਨਰਲ ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ : ਇਹ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੱਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਰਜਨ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅੰਗਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਨਰਲ ਅਨੈਸਥੀਸੀਆ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ, ਜੀਵਨ-ਰੱਖਿਅਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਓਪਨ-ਹਾਰਟ ਸਰਜਰੀ, ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਸਰਜਰੀ, ਅਤੇ ਅੰਗ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ, ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ।
ਸਥਾਨਕ ਐਨੀਸਥੀਆ : ਸਥਾਨਕ ਅਨੱਸਥੀਸੀਆ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਕਸਰ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜਾਂ, ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਹਟਾਉਣ, ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਮਣਕਿਆਂ ਅਤੇ ਮੋਲਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਖੇਤਰੀ ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ : ਖੇਤਰੀ ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਹਾਂ, ਲੱਤਾਂ ਜਾਂ ਕਮਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਭ ਕੁਝ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੱਥ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਲਈ, ਲੇਬਰ ਦਰਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਜਾਂ ਸੀ-ਸੈਕਸ਼ਨ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਰਦ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਕੋਲੋਨੋਸਕੋਪੀ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ 'ਚ ਅਨੈਸਥੀਸੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਐਨੇਸਥੀਸੀਆ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ : ਪਿੱਠ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੇ ਦਰਦ, ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਕਾਰਨ ਠੰਡ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ 'ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਖੁਜਲੀ, ਉਲਟੀ, ਟੀਕੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸੱਟ ਲੱਗਣਾ, ਗਲੇ 'ਚ ਖਰਾਸ਼।
(ਡਿਸਕਲੇਮਰ : ਇਹ ਲੇਖ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।)
- PTC NEWS
