Brain Rot : ਰੀਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ! ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਹੋ ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ?
Brain Rot : ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਬਾਰੇ ਨਾ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਮਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇਸ ਦਾ ਸਬੰਧ ਅਤੇ ਕਾਰਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ 'ਚ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਲੋਕ 'ਚੀਨ ਤਪਕ ਦਮ', 'ਮੈਂ ਹੂੰ ਕੱਲੂ ਕਾਲੀਆ', 'ਤੁਚੀ ਤੁਈਆਂ' ਜਾਂ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਹਲਕੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤੇ ਪਾਗਲ ਹੋ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਹਰ ਗੱਲਬਾਤ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਵਾਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੱਸਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਆਦਤ ਤੁਹਾਡੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਰੀਲਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਜਿੰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਓਨੇ ਹੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੀ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸਮੱਗਰੀ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਜਾਂ ਹੋਰ ਮਨੋਰੰਜਨ ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਰੱਥਾ, ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ 'ਚ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਥਕਾਵਟ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਲੋੜ ਬਣਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਤ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਕੋਈ ਅਣਜਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮਾਪੇ ਰੱਟੀਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਫੋਨ ਫੜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਾਲਾਤ ਉਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕ ਇਸ ਦੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਫ਼ੋਨ ਖੋਹ ਲਏ ਜਾਣ 'ਤੇ ਅਜੀਬੋ-ਗਰੀਬ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੋਨ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਜਾਂ ਲੜਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇੰਨਾ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫੋਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਜਿੰਨੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਓਨਾ ਹੀ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਬੱਚੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਬਾਲਗ ਵੀ ਇਸ ਲਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਸ਼ਾ ਕਦੋਂ ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ 'ਚ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਧਿਆਨ ਦੀ ਕਮੀ :
ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਿਸੇ ਇਕ ਕੰਮ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਉਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭਟਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ, ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਬੈਠ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣਾ ਫ਼ੋਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੈੱਕ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।
ਥਕਾਵਟ :
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ :
ਇਹ ਨਸ਼ਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲੋਕ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਬੇਚੈਨੀ :
ਵਿਅਕਤੀ 'ਚ ਧੀਰਜ ਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜਲਦੀ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਕੇਵਲ ਮਨੋਰੰਜਨ :
ਮਾਨਸਿਕ ਥਕਾਵਟ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਜਾਣਦੇ ਹਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਰੀਲਾਂ/ਸ਼ਾਰਟ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਬ੍ਰੇਨ ਰੋਟ 'ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਡਿਜੀਟਲ ਡੀਟੌਕਸ :
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ।
ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ :
ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਜਾਂ ਕੋਈ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨਿਯਮਤ ਨੀਂਦ :
ਲੋੜੀਂਦੀ ਅਤੇ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਰਚਨਾਤਮਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ :
ਪੇਂਟਿੰਗ, ਸੰਗੀਤ ਜਾਂ ਅਧਿਐਨ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੋ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮਨਨ :
ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿਓ, ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
( ਡਿਸਕਲੇਮਰ : ਇਹ ਲੇਖ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ ਕੋਈ ਵੀ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। )
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Risky Cosmetic Surgeries : ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ 'ਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਾ! ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਪ੍ਰਚੱਲਤ
- PTC NEWS