2024 'ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਧਿਆ UPI , ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ
ਯੂਪੀਆਈ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਗੂੰਜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੀ ਹਰ ਪਾਸੇ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ (UPI) ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ₹223 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 15,547 ਕਰੋੜ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਸਾਫ਼ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਪੀਆਈ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਕਿੰਨਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਾਲ 2025 ਤੱਕ ਕੁਝ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵੀ UPI ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
NPCI ਲਗਾਤਾਰ ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕਤਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ UPI ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਨਆਈਪੀਐਲ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਿਤੇਸ਼ ਸ਼ਿਕਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਨਪੀਸੀਆਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਯੂਪੀਆਈ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਛੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ UPI ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਯੂਪੀਆਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੱਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਟਾਨ, ਮਾਰੀਸ਼ਸ, ਨੇਪਾਲ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। BHIM, PhonePe, Paytm ਅਤੇ Google Pay ਵਰਗੀਆਂ 20 ਐਪਾਂ ਇਹਨਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ
UPI ਪੇਰੂ, ਨਾਮੀਬੀਆ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਨੀਦਾਦ ਅਤੇ ਟੋਬੈਗੋ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਰਗਾ ਸਿਸਟਮ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਭੁਗਤਾਨ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
P2P (ਪੀਅਰ-ਟੂ-ਪੀਅਰ) ਅਤੇ P2M (ਪੀਅਰ-ਟੂ-ਮਰਚੈਂਟ) ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ UPI ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। NIPL P2P ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਦੋ ਰਣਨੀਤੀਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਦੁਵੱਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਬਹੁਪੱਖੀ ਹੈ। ਬਹੁਪੱਖੀ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਆਈਐਸ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੰਦੋਬਸਤ ਲਈ ਬੈਂਕ) ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇਕਸਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤਤਕਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- PTC NEWS
