Ravan Pooja : ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਥੁਰਾ 'ਚ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਖਾਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਰੂਪ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਆਸਥਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕੌਣ ਹਨ ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ
ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਸਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਪੰਚ ਗੌਡ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਚਿਤਪਾਵਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਰਹੜੇ ਅਤੇ ਕੋਂਕਣੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਕੋਂਕਣੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਥੁਰਾ ਦੇ ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਵਣ ਆਪਣੀ ਵੰਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੀ।
ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਯੋਗ ਸ਼ਾਸਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਉਸ ਦੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਰਾਵਣ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਹਾਰ ਪਹਿਨਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੁੱਖ ਸਹਿਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ?
ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਇਸ ਨਿਵੇਕਲੇ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸਵਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਭਜਨ ਅਤੇ ਕੀਰਤਨ ਕੀਤਾ। ਲੋਕ ਰਵਾਇਤੀ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਧੁਨ 'ਤੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗੇ। ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਅਤੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ।
- PTC NEWS