Moon Types : ਜਾਣੋ ਬਲੂ ਮੂਨ, ਸੁਪਰ ਮੂਨ, ਹਾਰਵੈਸਟ ਮੂਨ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਮੂਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਅੰਤਰ ?
Different Types of Full Moon : ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇਹ ਵਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਪੂਰਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਜਾਂ ਪੂਰਨਿਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ 'ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਲ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਗੋਲਾਕਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਅੰਡਾਕਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਬਲੂ ਮੂਨ
ਨੀਲੇ ਚੰਨ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਨ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਚੰਦਰਮਾ ਵਰਗਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਦੋ ਵਾਰ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪੂਰੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਨੀਲਾ ਚੰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਅਕਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਇੱਕੋ ਮੌਸਮ 'ਚ ਚਾਰ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਤੀਜੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਨੀਲਾ ਚੰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੁਪਰ ਮੂਨ
ਜਦੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਚੰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਜਿਸ ਆਰਬਿਟ 'ਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅੰਡਾਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਬਿੰਦੂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਇਹ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਚਮਕਦਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਚੰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਰਵੈਸਟ ਮੂਨ
ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪਤਝੜ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਰਵੈਸਟ ਮੂਨ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ, ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ 'ਚ ਵਾਢੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਸ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਮਝ ਲਿਆ ਕਿ ਵਾਢੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨੇੜੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਚੰਦ ਆਮ ਦਿਨਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰੰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਕਲ 'ਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਬਲੱਡ ਮੂਨ
ਚੰਨ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਨੂੰ ਬਲੱਡ ਮੂਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਨ ਲਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਨ ਚੰਦਰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਚੰਦਰਮਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ, ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਰੌਸ਼ਨੀ ਚੰਦਰਮਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਪਵਰਤਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਨੀਲੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਲਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਚੰਨ ਲਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
- PTC NEWS
