Dara Singh: ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਧੂੜ ਚਟਾ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਨਵੰਬਰ 1928 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਧਰਮੂਚੱਕ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਸੂਰਤ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਬਲਵੰਤ ਕੌਰ ਦੇ ਇਸ ਲਾਡਲੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੇ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਡੈਥ ਐਨੀਵਰਸਰੀ ਸਪੈਸ਼ਲ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਚੈਂਪੀਅਨ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਹਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਚੈਂਪੀਅਨ ਵੀ ਸਨ। ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਕੀ ਸੀ?ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆਸਾਲ 1947 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਵਾਦ ਚੱਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਕ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੀਤਾ। 1954 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਦਾਦਾਗਿਰੀ ਇੰਨੀ ਵੱਧ ਗਈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਕਿੰਗ ਕਾਂਗ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਟਿਕ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ।ਹਰ ਲੜਾਈ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤੀਕਿੰਗਕਾਂਗ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੇ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਚੈਂਪੀਅਨ ਜਾਰਜ ਗੋਡੀਅਨਕੋ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਜੌਹਨ ਡੀ ਸਿਲਵਾ ਨੂੰ ਵੀ ਟਿਕਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤਣ ਤੱਕ ਕੁਸ਼ਤੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। 29 ਮਈ, 1968 ਨੂੰ, ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਲੌ ਥੇਜ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਬੇਤਾਜ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣ ਗਿਆ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ 55 ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 500 ਮੈਚ ਲੜੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜਿੱਤੇ। ਸਾਲ 1983 ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦਾ ਆਖਰੀ ਮੈਚ ਜਿੱਤ ਕੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇਤੂ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜਿਆ ਸੀ।ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈਸਾਲ 1952 ਦੌਰਾਨ, ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਫਿਲਮ 'ਸੰਗਦਿਲ' ਨਾਲ ਬਾਲੀਵੁੱਡ 'ਚ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੌਲਾਦ, ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਜੋਕਰ, ਧਰਮਾਤਮਾ, ਰਾਮ ਭਰੋਸੇ, ਮਰਦ ਸਮੇਤ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡੀ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ 'ਚ 500 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਿਲਮਾਂ 'ਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਮਾਨੰਦ ਸਾਗਰ ਦੇ ਸੀਰੀਅਲ ਰਾਮਾਇਣ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਗਵਾਨ ਵਾਂਗ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਿਰਦਾਰ ਲਈ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਖਾਣਾ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਕਲਮ ਨਾਲ ਵੀ ਕਾਰੀਗਰੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਾਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਲਮ ਨਾਲ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦਿਖਾਉਣ ਵਿਚ ਕੋਈ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ‘ਮੇਰੀ ਆਤਮਕਥਾ’ ਸਾਲ 1989 ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ, ਜੋ 1993 ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮ ‘ਨਾਨਕ ਦੁਖੀਆ ਸਭ ਸੰਸਾਰ’ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨਵੀਂ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਾ।ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਾਜ ਕੀਤਾਅਖਾੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਣੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1998 'ਚ ਭਾਜਪਾ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਉਹ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਜਾਟ ਮਹਾਸਭਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਰਹੇ।ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾਕੁਸ਼ਤੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਦਾਕਾਰੀ-ਲਿਖਣ ਤੱਕ ਹਰ ਖੇਡ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, 7 ਜੁਲਾਈ 2012 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਹ ਅਜੇਤੂ ਪਹਿਲਵਾਨ ਵੀ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਂਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਕੋਕਿਲਾਬੇਨ ਧੀਰੂਭਾਈ ਅੰਬਾਨੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੀ ਗਈ ਅਤੇ 12 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ।
