Chaitra Navratri 2024: ਹਿੰਦੂ ਕਲੈਂਡਰ ਮੁਤਾਬਕ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਹਰ ਸਾਲ ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਪਦਾ ਤਰੀਕ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੋਂ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਹੜਾ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਚਾਰ ਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਸਾਲ ’ਚ ਨਵਰਾਤਰੀ
ਨਵਰਾਤਰੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਚੇਤਰ, ਅਸਾਧ, ਮਾਘ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨ ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਰਦੀ ਨਵਰਾਤਰੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੇਤਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨ ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਰਦੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸਾਧ ਅਤੇ ਮਾਘ ਗੁਪਤ ਨਵਰਾਤਰੀ ਹਨ।
2024 'ਚ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਕਦੋਂ ਹੈ?
ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਤਿਉਹਾਰ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਣ 'ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਚੈਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਪਦਾ ਤਿਥੀ, ਅਤੇ ਨੌਮੀ ਤਿਥੀ ਤੱਕ ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਇਸ ਸਾਲ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਚੈਤਰਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ :
ਹਿੰਦੂ ਕਲੈਂਡਰ ਮੁਤਾਬਕ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦਿਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 7:32 ਵਜੇ ਤੱਕ ਪੰਚਕ ਰਹਿਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਲਈ ਸਵੇਰੇ 7:32 ਵਜੇ 'ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸ਼ੁੱਭ ਚੋਗੜੀਆ ਰਾਤ 9.11 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਬਲਿਦਾਨ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਫਿਰ ਵੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੁਭ ਚੋਘੜੀਆ 9.12 ਤੋਂ 10.47 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 11:57 ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 12:48 ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਅਭਿਜੀਤ ਮਹੂਰਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰਨ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਹਿੰਦੂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ :
ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਨੌਂ ਰਾਤਾਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਨੌਂ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌਂ ਰਾਤਾਂ 'ਚ ਬ੍ਰਹਮ ਅਸੀਸਾਂ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਜਸ਼ਨ :
ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ 'ਸ਼ਕਤੀ' ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਜੋ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ :
ਉਸਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਅਣਗਿਣਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ - ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ 'ਚ ਨਿਹਿਤ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਖਾਸ ਧਿਆਨ
- ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ 'ਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ, ਤਾਂਬੇ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਣੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੂਜਾ ਲਈ ਲੋਹੇ ਦੇ ਕਲਸ਼ ਜਾਂ ਸਟੀਲ ਦੇ ਬਣੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।
- ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੌਰਾਨ ਦਿਸ਼ਾ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਹਮੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉੱਤਰ ਜਾਂ ਪੂਰਬ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
- ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਉਥੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਛਿੜਕ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੋ।
- ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ, ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਰੇਤਲੀ ਮਿੱਟੀ ਫੈਲਾਓ ਅਤੇ ਅਸ਼ਟਗੋਨ ਬਣਾਓ।
- ਕਲਸ਼, ਸਪਤਮ੍ਰਿਤਿਕਾ, ਸੁਪਾਰੀ, ਸਿੱਕਾ, ਸੁਗੰਧ, ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਗਾਂ, ਸ਼ਹਿਦ, ਗੰਗਾ ਜਲ, ਪੰਚ ਪੱਲਵ, ਪੀਪਲ, ਅੰਬ ਦੀ ਬੋਹੜ, ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਪਾਖਰ ਪੱਲਵ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਅੰਬ ਦੇ ਪੱਲਵ ਨੂੰ ਲਗਾਓ।
- ਨਾਰੀਅਲ ਨੂੰ ਲਾਲ ਕੱਪੜੇ 'ਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਕਲਸ਼ 'ਤੇ ਰੱਖ ਦਿਓ।
- ਫਿਰ ਕਲਸ਼ ਤੇ ਸਿੰਦੂਰ ਨਾਲ ਸਵਾਸਤਿਕ ਬਣਾਉ। ਕਲਸ਼ ਦੇ ਉੱਪਰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ 'ਚ ਝੋਨਾ ਜਾਂ ਚੌਲ ਪਾਓ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਨਾਰੀਅਲ ਰੱਖੋ।
- ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੌਂ ਬੀਜੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ, ਕਪਾਟ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਦੀ ਤਰੀਕ ਦਾ ਹੋਇਆ ਐਲਾਨ
-
