ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਚਾਹ ਪੀਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਪੈਕਡ ਚਾਹ ਵੇਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਯੂਨੀਲੀਵਰ ਲਿਮਟਿਡ (HUL) ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਲਿਮਟਿਡ (TCPL) ਜਲਦ ਹੀ ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਟੂਡੇ 'ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਚਾਹ ਦੇ ਘਟਦੇ ਸਟਾਕ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਲਦ ਹੀ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟਾਂ 'ਚ ਉਪਲਬਧ ਚਾਹ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ 'ਬਿਜ਼ਨਸ ਟੂਡੇ' ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਐਚਯੂਐਲ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਚਾਹ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਚਾਹ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚਾਹ ਕਮੋਡਿਟੀ ਲਿੰਕਡ ਕੈਟਾਗਰੀ 'ਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫੇ ਦੋਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚੇਗੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਟਾਟਾ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ।ਦੋਵਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪੈਕਡ ਚਾਹ ਵੇਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਐੱਫਐੱਮਸੀਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਟਾਟਾ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਅਤੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਯੂਨੀਲੀਵਰ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਚਾਹ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਰਾਹੀਂ ਕਮਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਐਚਯੂਐਲ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ 25 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਚਾਹ ਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਟਾਟਾ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਆਪਣੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ 58 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਚਾਹ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੀ ਚਾਹ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਚਾਹ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ 'ਤੇ ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ, ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ।ਟਾਟਾ ਖਪਤਕਾਰ ਉਤਪਾਦ ਟਾਟਾ ਟੀ, ਟੈਟਲੀ, ਟੀਪਿਗਸ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟਾਰਬਕਸ ਵਰਗੇ ਕਈ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਿਪਟਨ, ਤਾਜ ਮਹਿਲ, ਬਰੂਕ ਬਾਂਡ ਅਤੇ ਬਰੂ ਵਰਗੇ ਬ੍ਰਾਂਡ HUL ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।ਚਾਹ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀਅਸਾਮ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਾਹ ਉਤਪਾਦਕ ਰਾਜ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਚਾਹ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਉੱਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦਾ ਕੁੱਲ ਉਤਪਾਦਨ 13 ਫੀਸਦੀ ਘਟ ਕੇ 5.53 ਟਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਹੁਣ ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਚਾਹ ਸੰਘ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉੱਤਰੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਨੀਲਾਮੀ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 21 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਚਾਹ ਦੀ ਕੀਮਤ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 255 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ 118 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਟਾਟਾ ਅਤੇ ਐਚਯੂਐਲ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਖਰੀਦੀ ਚਾਹ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੁਨਾਫੇ 'ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਟਾਟਾ ਹੁਣ ਨਿਲਾਮੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿੱਧੇ ਖੇਤਾਂ ਤੋਂ ਚਾਹ ਖਰੀਦਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈਟਾਟਾ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਹੁਣ ਚਾਹ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ 23 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਅਤੇ HUL 45 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹੁਣ ਦੋਵੇਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਮੁਨਾਫੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 1 ਤੋਂ 3 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਚਾਹ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਲਾਕਰ ਬ੍ਰਾਂਡ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਨਾਫੇ ਅਤੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
