Raksha Bandhan 2023 : ਰੱਖੜੀ ਕਦੋਂ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਸਹੀ ਤਰੀਕ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ
ਹਰ ਸਾਲ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਰਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਰੰਗਦਾਰ ਰੱਖੜੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਭਰਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
Raksha Bandhan 2023: ਹਰ ਸਾਲ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਰਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਰੰਗਦਾਰ ਰੱਖੜੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਭਰਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੈਲੰਡਰ ਕਾਰਨ ਸਨਾਤਨ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਅਕਸਰ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਇਸ ਵਾਰ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਰੱਖੜੀ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਹਿੰਦੀ ’ਚ ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 'ਰੱਖਸ਼ਾ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਅਤੇ 'ਬੰਧਨ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਬੰਨ੍ਹਣਾ। ਰੱਖੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਗੁੱਟ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਦੁਸ਼ਟ ਰਾਜਾ ਸ਼ਿਸ਼ੂਪਾਲ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਲੜਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਂਗਲੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ।
ਰੱਖੜੀ ਕਦੋਂ ਹੈ, 30 ਜਾਂ 31 ਅਗਸਤ ਨੂੰ?
ਜੋਤਿਸ਼ਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਰਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਤਾਰੀਖ 30 ਅਗਸਤ, 2023 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 10.59 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ 07.05 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਦਰ ਦਾ ਦੌਰ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਦਰ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰਾਵਣੀ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣਾ ਵਰਜਿਤ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਾਦਰ ਕਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ 09.02 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਚਿਤ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣ ਲਈ ਸ਼ੁਭ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਦੁਪਹਿਰ ਸਮੇਂ ਭਾਦਰ ਕਾਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਸ਼ੁਭ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ 30 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਭਾਦਰ ਕਾਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। 31 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਵਣ ਪੂਰਨਿਮਾ ਸਵੇਰੇ 07.05 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੈ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਦਰ ਦੀ ਛਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ 31 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸਾਲ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 30 ਅਤੇ 31 ਅਗਸਤ ਦੋਨੋਂ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਦਰ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ :
ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ 30 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਰਾਤ 09.01 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 31 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 07.05 ਵਜੇ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਸਮੇਂ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Eating Coconut Ladoo Benefits : ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਲੱਡੂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਮਿਲਣਗੇ ਕਈ ਫ਼ਾਇਦੇ