ਕੀ ਹੈ ਪੈਸੇ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ELSS ਸਕੀਮ? ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਲਾਭ

ELSS : ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਆਖਰੀ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ (ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ) 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80C ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਲਬਧ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80C ਕੁਝ ਖਾਸ ਯੰਤਰਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਟੈਕਸ-ਬਚਤ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡ ਜਾਂ ELSS 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ELSS ਕੀ ਹੈ? ਅਤੇ ਇਸ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ

ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡ ਜਾਂ ELSS ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 80C ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ 'ਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ELSS 'ਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਹਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ELSS ਕੀ ਹੈ?

ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡ ਜਾਂ ELSS ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਜੋਖਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਪਹਿਲੂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ELSS 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਆਮ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਬੈਂਕ FD, PPF ਜਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੱਚਤ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਦਿ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ, ELSS ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਰਿਟਰਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਰਾਬ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਸ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ELSS 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਤਾਂ ਪਹਿਲਾ ਜਵਾਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਕੀਮਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਉੱਚ ਰਿਟਰਨ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਟੈਕਸ ਸੇਵਿੰਗ ਸਕੀਮਾਂ ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਸਟਾਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਉੱਚ ਰਿਟਰਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ELSS ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨੇ 10 ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਲਗਭਗ 16.38% ਦੀ ਔਸਤ ਵਾਪਸੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਬੈਂਕ FD ਜਾਂ PPF ਕਿੰਨਾ ਰਿਟਰਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਬਚਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਮਿਆਦ 'ਚ ਲਾਕ ਕਰੋ

ELSS 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ 'ਚ ਹੋਰ ਟੈਕਸ ਬਚਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਲਾਕ-ਇਨ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ELSS ਫੰਡਾਂ 'ਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਲਾਕ-ਇਨ ਮਿਆਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਉਲਟ, PPF ਇੱਕ 15-ਸਾਲ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ ਜੋ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅੰਸ਼ਕ ਕਢਵਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। NSC ਇੱਕ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਕਢਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ELSS 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਉਮੀਦ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਵਧੀਆ ਰਿਟਰਨ ਦੇਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕੁਇਟੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੰਜ ਤੋਂ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹੋਵੇ।

ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ

ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਤੀਜੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ELSS ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਗੇਟਵੇ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਅਕਸਰ ELSS ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ 'ਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਲਾਕ-ਇਨ ਮਿਆਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਪੰਜ ਜਾਂ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਵਧੀਆ ਰਿਟਰਨ ਆਉਂਦੇ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਕੁਇਟੀ ਸਕੀਮਾਂ 'ਚ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸਾ ਲਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਚੰਗੇ ELSS ਕਿਹੜੇ ਹਨ?

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ 'ਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਸਾਡੇ ਮਾਹਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਕੁਝ ELSS ਉਤਪਾਦ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

• ਕੇਨਰਾ ਰੋਬੇਕੋ ELSS 
• ਮਿਰਾਈ ਐਸੇਟ ELSS 
• ਇਨਵੇਸਕੋ ਇੰਡੀਆ ELSS 
• DSP ELSS 
• ਕੁਆਂਟ ELSS 
• ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ELSS