UPI ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਮੋਹਰੀ ਬਣਿਆ, 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ 'ਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ 100 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ
Digital Payment: ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ 'ਚ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ 'ਚ UPI ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦਾ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਵੀ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਲੋਕ UPI ਰਾਹੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ 'ਚ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਚ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 56 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
UPI ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਪੇਮੈਂਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਕੰਪਨੀ ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਨੇ 2023 ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਲਈ ਇੰਡੀਆ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਅਤੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ UPI ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਪਸਾਰ ਰਹੀ ਹੈ।
UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ 44% ਦੀ ਛਾਲ
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 65.77 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2022 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 42.09 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਭਾਵ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 56 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ 2022 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ ਦੌਰਾਨ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਕੁੱਲ ਮੁੱਲ 69.36 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ ਦੌਰਾਨ 44 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 99.68 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਛੋਟੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧੀ ਹੈ
ਇੰਡੀਆ ਡਿਜੀਟਲ ਪੇਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, UPI ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਔਸਤ ਟਿਕਟ ਦਾ ਆਕਾਰ 8 ਫੀਸਦੀ ਘਟਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 1648 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 1515 ਰੁਪਏ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। UPI ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਔਸਤ ਟਿਕਟ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਪਾਰੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਆਈ ਹੈ।
UPI ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਵਧਿਆ ਹੈ
ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ 'ਤੇ ਵਰਲਡਲਾਈਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਮੇਸ਼ ਨਰਸਿਮਹਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਾਲ 2023 ਦੌਰਾਨ ਭੁਗਤਾਨ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ, UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸਾਰੇ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਅਧਾਰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।