Unified Lending Interface : RBI ਜਲਦ ਹੀ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗਾ ULI ਸਿਸਟਮ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹਨ ਇਸਦੇ ਫਾਇਦੇ

Unified Lending Interface : UPI ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਯਾਨੀ RBI ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ULI ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ UPI ਨੇ ਔਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ULI ਲੋਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਏਗਾ। ਨਵਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ULI ਆਧਾਰ ਈ-ਕੇਵਾਈਸੀ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡ, ਪੈਨ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਅਤੇ ਖਾਤਾ ਏਗਰੀਗੇਟਰਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਸਿੰਕ ਕਰਕੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਅਤੇ ਲੋਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਰਲ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਕਰੇਗਾ। ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ULI ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗਾ।

RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਯਾਨੀ 26 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਲੈਂਡਿੰਗ ਇੰਟਰਫੇਸ (ULI) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ULI ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ULI ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ? ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?

ULI ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ?

ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਲੈਂਡਿੰਗ ਇੰਟਰਫੇਸ (ULI) ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਓਪਨ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਇੰਟਰਫੇਸ (APIs) ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਓਪਨ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਪਲੱਗ ਐਂਡ ਪਲੇ' ਮਾਡਲ 'ਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਏਗੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਲਈ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਸਮਾਂ ਘਟਾਏਗੀ।

ULI ਸਿਸਟਮ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ?

• ULI ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਆਧਾਰ, ਈ-ਕੇਵਾਈਸੀ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡ, ਪੈਨ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਅਤੇ ਖਾਤਾ ਐਗਰੀਗੇਟਰਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰੇਗਾ।
• RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟ ਇੰਟਰਫੇਸ (UPI) ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (NPCI) ਦੁਆਰਾ ਅਪ੍ਰੈਲ 2016 'ਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
• ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ RBI ਨੇ ਫਰੈਕਸ਼ਨ ਰਹਿਤ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਈ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ULI ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।
• ਅਗਸਤ 2023 'ਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪਾਇਲਟ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ, ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੋਨ, ਡੇਅਰੀ ਲੋਨ, MSME ਲੋਨ, ਨਿੱਜੀ ਲੋਨ ਅਤੇ ਹੋਮ ਲੋਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ।
• ਇਸ ਨੂੰ ਡੇਅਰੀ ਸਹਿਕਾਰਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਕਿੰਗ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਘਰ ਜਾਂ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਖੋਜ ਡੇਟਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ULI ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਸਰਪਲਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਮੁਲਾਂਕਣ : ULI ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਸਵਾਈਪ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਅਤੇ ਮਲਟੀਪਲ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਕੇ।

ਡੇਟਾ ਗੋਪਨੀਯਤਾ : ਸਿਸਟਮ ਡੇਟਾ ਦੀ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ।

ਆਸਾਨ ਏਕੀਕਰਣ : ਇਹ ਬਹੁਤੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ 'ਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗਾ।

ਅੱਗੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ : ULI ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। RBI ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ JAM (ਜਨ ਧਨ-ਆਧਾਰ-ਮੋਬਾਈਲ) ਅਤੇ UPI (ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ) ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ 'ਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਏਗਾ।

ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ

• ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ULI ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਲਿਆਏਗਾ।
• ਇਸ ਲਈ ਪੱਖਪਾਤ ਅਤੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨੈਤਿਕ AI ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ।
• ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ AI ਮਾਡਲ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਯੋਗ ਹਨ।
• ਨਾਲ ਹੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ AI ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ।

ਭਾਰਤ ਦੀ ਡਿਜੀਟਲ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ 'ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਰੱਕੀਆਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਪਬਲਿਕ ਇਨਫਰਾਸਟ੍ਰਕਚਰ (DPI) ਅਤੇ AI ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੇਗਾ। ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉੱਨਤ ਸਾਧਨਾਂ, ਬਿਹਤਰ ਜੋਖਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਘੱਟ ਪਾਲਣਾ ਲਾਗਤਾਂ ਤੋਂ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।