Nobel Peace Prize 2024 : ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ, ਜਾਪਾਨੀ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਕੀਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ
ਜਾਪਾਨੀ ਸੰਸਥਾ 'ਨਿਹੋਨ ਹਿਡਨਕਿਓ' ਨੂੰ 2024 ਦਾ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਈਰਾਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਡਿਫੈਂਡਰਜ਼ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Nobel Peace Prize 2024 : ਸਾਲ 2024 ਦਾ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਾਪਾਨੀ ਸੰਗਠਨ 'ਨਿਹੋਨ ਹਿਡਾਨਕਿਓ' ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਇਸ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਵਿਸ਼ਵ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗਵਾਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤੋਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਅਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਤੋਂ ਬਚੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਹੈ।
ਨਾਰਵੇਜਿਅਨ ਨੋਬਲ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਕੁੱਲ 286 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 89 ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ 2023 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਨਰਗਿਸ ਮੁਹੰਮਦੀ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸੰਸਥਾ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਦੋ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ
ਪੋਰਟਲੈਂਡ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਲਿਨਸ ਪਾਲਿੰਗ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇੱਕਲੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਲਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਮਿਲਿਆ। ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੇ ਰਸਾਇਣਕ ਬਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਆਂਟਮ ਮਕੈਨਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ।
ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ
ਵੰਗਾਰੀ ਮਾਥਾਈ ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਅਫਰੀਕੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰੀਨ ਬੈਲਟ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਤਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਲਾਲਾ ਯੂਸਫ਼ਜ਼ਈ ਨੂੰ ਵੀ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਹਿਲਾ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 1901 ਵਿੱਚ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਹੈਨਰੀ ਡੁਨਟ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਫਰੈਡਰਿਕ ਪਾਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਕੌਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ?
ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਰਵੇ ਦੀ ਸੰਸਦ (ਸਟੋਰਟਿੰਗੇਟ) ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੀ ਗਈ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਨਾਰਵੇਈ ਸੰਸਦ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ 5 ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਜੇਤੂਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਜੇਤੂ ਨੂੰ ਇਨਾਮੀ ਰਾਸ਼ੀ ਵਾਲਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Ravana Interesting Facts : ਕਿੰਨਾ ਗਿਆਨਵਾਨ ਸੀ ਰਾਵਣ ? ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ