New Tax Regime : ITR ਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੋ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ 6 ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ, ਬਚੇਗਾ ਟੈਕਸ

New Tax Regime : ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਕੋਈ ਅਣਜਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹੁਣ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ITR ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਵਿਕਲਪ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ ਵੀ ਕਈ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਲੇਖ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਂਵਾ ਬਾਰੇ ਦਸਾਂਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਾਂਵਾ ਬਾਰੇ... 

ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਵਿਵਸਥਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਾਸਨ 'ਚ ਉਪਲਬਧ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ 70 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟੈਕਸ ਛੋਟਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ (Tax Savings) ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

1. ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਇਹ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਡਿਫਾਲਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਨੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਚੁਣਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰੇਗਾ। ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਾਹੀਂ ITR ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੈਕਸ਼ਨ 80C, ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੀ 80D, ਹੋਮ ਲੋਨ ਆਦਿ ਦੇ ਤਹਿਤ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਚੁਣਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
2. ਜਿਵੇ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵੀ ਛੋਟ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 7 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੀ ਧਾਰਾ 87A ਤਹਿਤ ਪਹਿਲਾਂ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ 12,500 ਰੁਪਏ ਦੀ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਛੋਟ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ 'ਚ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਟੈਂਡਰਡ ਡਿਡਕਸ਼ਨ ਵੀ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ 7.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਹੋਵੇਗੀ।
3. ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ 'ਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ 6 ਦੀ ਬਜਾਏ 5 ਸਲੈਬ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸ ਦੇ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। 3 ਤੋਂ 6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ 'ਤੇ 5% ਟੈਕਸ। 6 ਤੋਂ 9 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 10 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 9 ਤੋਂ 12 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ 'ਤੇ 5 ਫੀਸਦੀ ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ। 12 ਤੋਂ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 20 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 30 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
4. ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਛੋਟਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੂਲ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਦੀ ਸੀਮਾ 2.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਪੁਰਾਣੇ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ, ਸਿਰਫ 2.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮੂਲ ਛੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਛੋਟ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।
5. 4 ਸਾਲ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਟੈਂਡਰਡ ਡਿਡਕਸ਼ਨ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2023-24 ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ 50,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਮਿਆਰੀ ਕਟੌਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ 7 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਛੋਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਹੋਰ ਟੈਕਸ ਛੋਟ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।
6. ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਘੱਟ ਕਮਾਈ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਚ ਜਾਇਦਾਦ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਉੱਚ ਸਲੈਬ 'ਚ, 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਰਚਾਰਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ 42.74 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਟੈਕਸ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਤੋਂ ਇਹ ਘਟ ਕੇ ਸਿਰਫ 39 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।