New Hezbollah Chief : ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਹਮਲੇ 'ਚ ਨਸਰੱਲਾ ਹਲਾਕ, ਹੁਣ ਕੌਣ ਸੰਭਾਲੇਗਾ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੀ ਕਮਾਨ ?
ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੇਬਨਾਨ 'ਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ 'ਚ ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਲਗਭਗ 32 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਕਮਾਨ ਕੌਣ ਸੰਭਾਲੇਗਾ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਨਸਰੁੱਲਾ ਦਾ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਹਾਸ਼ਮ ਸਫੀਦੀਨ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦਾ ਅਗਲਾ ਮੁਖੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
New Hezbollah Chief : ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬੇਰੂਤ 'ਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਮਲਿਆਂ 'ਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਮੁਖੀ ਹਸਨ ਨਸਰੁੱਲਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਚ ਨਸਰੱਲਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਦੀ ਬੇਟੀ ਜ਼ੈਨਬ ਵੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਤਸਵੀਰ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਬਾਹ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਸਮਰਥਿਤ ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਕਮਾਨ ਕੌਣ ਸੰਭਾਲੇਗਾ?
ਕੀ ਨਸਰੁੱਲਾ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਿੱਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ? ਜਾਂ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਫਾਇਆ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੀ ਕਮਾਨ ਕੌਣ ਸੰਭਾਲੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਸਰੁੱਲਾ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਚਿਹਰਾ ਸੀ। ਉਹ 32 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਨਸਰੱਲਾ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ?
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਰਗੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਕਸਰ ਗੁਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੀਆ ਬਾਗੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਮਾਹਰ ਫਿਲਿਪ ਸਮਿਥ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਨਵਾਂ ਨੇਤਾ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਨਵੇਂ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਹਾਸ਼ਮ ਸਫੀਦੀਨ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੂਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਸਰੁੱਲਾ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਾਸ਼ਮ ਸਫੀਦੀਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਸਨ।
ਕੌਣ ਹੈ ਹਾਸ਼ਮ ਸਫੀਦੀਨ?
ਸਫੀਦੀਨ, ਜੋ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਜੇਹਾਦ ਕੌਂਸਲ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਨਸਰੁੱਲਾ ਦਾ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮੌਲਵੀ ਹੈ। ਨਸਰੱਲਾ ਵਾਂਗ, ਉਹ ਕਾਲੀ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਹਨ।
ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ਹਾਸ਼ਮ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਸ਼ੇਮ ਨੇ ਜੂਨ 'ਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਕਮਾਂਡਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਸਰੱਲਾਹ ਨੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੌਂਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਸ਼ਮ ਲਈ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਨਸਰੱਲਾਹ ਨੇ ਹਾਸ਼ਮ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਯਾਨੀ ਉਹ ਹਾਸ਼ਮ ਨੂੰ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਸਫੀਦੀਨ ਦੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਸਰੱਲਾ ਨਾਲ ਸਗੋਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਮਾਂਡਰ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨਾਲ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਸਫੀਦੀਨ ਦੇ ਬੇਟੇ ਅਤੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਬੇਟੀ ਦਾ ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਸਫੀਦੀਨ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧਾਂ ਨੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਮੁਖੀ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਹਾਸ਼ਮ ਆਪਣੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਅਤੇ ਢੰਗ-ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿਚ ਨਸਰੱਲਾਹ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਹਸ਼ਮ ਸਫੀਦੀਨ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਸਰੱਲਾਹ ਨੇ ਰਣਨੀਤਕ ਫੈਸਲੇ ਲਏ।
ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾਹ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ?
ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਖਿਲਾਫ ਹਮਲੇ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਸੋਮਵਾਰ, ਯਾਨੀ 23 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ, ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਨੇ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਕਰੀਬ ਇਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੇਬਨਾਨ 'ਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਚੀਫ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਨਸਰੱਲਾ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਕਰੀਬ 60 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।