Explainer: ਧੁੰਦ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਗੇੜ, ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ 'ਚ ਹੋਇਆ ਖ਼ੁਲਾਸਾ

Longest ever fog spell: 30 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਮੌਸਮ ਦਾ ਇਹ ਰੰਗ ਹੈ। ਲਗਭਗ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਹ ਹਾਲਤ ਹੈ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਧੁੰਦ, ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਧੁੱਪ ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਧੁੱਪ। ਧੁੰਦ-ਧੁੱਪ, ਧੁੰਦ-ਧੁੱਪ, ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਨੇ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੋਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Sin Tax: ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ 'ਪਾਪ ਟੈਕਸ', ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਲਗਾਉਣਾ?

ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਇਸ ਅਜੀਬ ਵਿਹਾਰ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?

30 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤੀ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਧੁੰਦ ਕਾਰਨ ਵਾਹਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀੜੀਆਂ ਵਾਂਗ ਰੇਂਗਦੇ ਮਿਲੇ। ਧੁੰਦ ਕਾਰਨ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਚਲੀਆਂ। ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 11 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਰਾਜਘਾਟ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਵੀਡਿਓ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ 'ਚ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਧੁੰਦ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਪੰਜਾਬ ਜਾਂ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਹੀ ਕਿਉਂ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਢਾਕਾ ਤੱਕ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਧੁੰਦ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਧੁੰਦ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।

ਧੁੰਦ ਫਿਰ ਧੁੱਪ, ਧੁੰਦ ਫਿਰ ਧੁੱਪ, ਕਿਉਂ?

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਧੁੱਪ ਵਾਲੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਮਾਘ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧੁੰਦ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਧੁੰਦ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ ਕਿ ਸਵੇਰੇ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਹੋਵੇਗੀ, ਦੁਪਹਿਰ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਖਿੜ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਵੀ ਧੁੰਦ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੁਪਹਿਰ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਧੁੰਦ ਸਾਫ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਚਮਕਦਾ ਹੈ। 

ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਮੌਸਮ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਧੁੰਦ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਫਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਧੁੰਦ ਦੀ ਲੰਬਕਾਰੀ ਗਤੀ ਯਾਨੀ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੰਬਕਾਰੀ ਲਹਿਰ ਅਜਿਹੇ ਧੁੰਦ ਨੂੰ 'ਉੱਪਰਲੀ ਧੁੰਦ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧੁੰਦ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੱਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ। ਦਿਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਧੁੰਦ ਦਾ ਢੱਕਣ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤੜਕੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਧੁੰਦ ਜ਼ਮੀਨ ਵੱਲ ਉਤਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਚੀ ਧੁੰਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਦਿਨ ਭਰ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਚਮਕਦਾਰ ਧੁੱਪ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਫਿਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ

ਧੁੰਦ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਆਰ.ਕੇ. ਜੇਨਾਮਨ ਨੇ ਵੀ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕੌਮੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 24 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ‘ਉਪਰਲੀ ਧੁੰਦ’ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੇਅਦਬੀ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਾਬਕਾ ਆਈਜੀ ਉਮਰਾਨੰਗਲ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, HC ਨੇ ਵਿਭਾਗੀ ਜਾਂਚ 'ਤੇ ਲਾਈ ਰੋਕ

ਸੋਕੇ ਦੀ ਇੰਨੀ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਕਿਉਂ ਹੈ?

ਇਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਧੁੰਦ ਕਾਰਨ ਸੜਕ, ਰੇਲ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਠੰਢਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਨੀਵੇਂ ਬੱਦਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੰਗਾ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਤੱਕ, ਸਾਰਾ ਇਲਾਕਾ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਵਿੱਚ ਢੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਧੁੰਦ ਦੇ ਇਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਪਰਲੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮੀ ਅਤੇ ਵੈਸਟਰਨ ਡਿਸਟਰਬੈਂਸ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਾਰਨ ਧੁੰਦ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹੀ ਹੈ। 

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਰਹੇਗਾ ਮੌਸਮ?

ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਮੁਤਾਬਕ 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਣੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹਲਕੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਲਈ ਯੈਲੋ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਭਰ ਬੱਦਲ ਛਾਏ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2 ਤੋਂ 4 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਮੌਸਮ ਖੁਸ਼ਕ ਰਹੇਗਾ। 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹਲਕੀ ਬੂੰਦਾ-ਬਾਂਦੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਲਾੜੀ ਘਰ ਸੀ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਪਰ ਲਾੜਾ ਹੋਇਆ ਘਰੋਂ ਗਾਇਬ, ਜਾਣੋ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ