Income Tax Return : ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਾਣੋ ਕਿਹੜੇ ITR ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੀਏ ?
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜਾ ITR ਫਾਰਮ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ
How To Choose Right Form For Income Tax Return: ਚਾਹੇ ਕੋਈ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾ ਚਾਹੇ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ, ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਵਜੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR) ਫਾਈਲ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਹੁਣ (ITR) ਭਰਨੀ ਆਸਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਫਾਰਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਭਾਵ, ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਸੌਖਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ITR ਫਾਰਮ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਉਲਝਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ, ਤਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕੀ ਗ਼ਲਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਹੜੇ ITR ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੌਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਕਿਹੜੇ ITR ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੌਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ITR ਫਾਰਮ 1
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ITR ਫਾਰਮ 1 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਹ ਨਿਵਾਸੀ ਵਿਅਕਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ, ਘਰ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ, ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ (ਵਿਆਜ ਆਦਿ) ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ 'ਤੋਂ 5,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਆਮਦਨ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ITR ਫਾਰਮ 1 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਥੇ ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਬਚਤ ਖਾਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਆਜ, ਜਮ੍ਹਾ ਤੋਂ ਵਿਆਜ, ਆਮਦਨ ਕਰ ਰਿਫੰਡ ਤੋਂ ਵਿਆਜ, ਵਧੇ ਹੋਏ ਮੁਆਵਜ਼ੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਿਆਜ, ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਿਆਜ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਪੈਨਸ਼ਨ।
ITR ਫਾਰਮ 2
ਇਸ ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ HUF ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਮੁਨਾਫੇ ਜਾਂ ਲਾਭਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਮੁਨਾਫੇ ਅਤੇ ਲਾਭਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਮੁਨਾਫੇ ਅਤੇ ਲਾਭਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਮਦਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਮਝੋ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ITR-1 ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ITR ਫਾਰਮ 2 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ITR ਫਾਰਮ 3
ITR ਫਾਰਮ 3 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ HUF ਲਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵਪਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਦੇ ਲਾਭ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਹੈ।
ITR ਫਾਰਮ 4
ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ITR ਫਾਰਮ 4 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, HUFs ਅਤੇ ਫਰਮਾਂ (LLPs ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਨਿਵਾਸੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸਯੋਗ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਧਾਰਾ 44AD, 44ADA ਜਾਂ 44AE ਦੇ ਤਹਿਤ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਮਦਨ 5,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ।
ITR ਫਾਰਮ 5
ਇਸ ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, HUF, ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ITR ਫਾਰਮ 7 ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ITR ਫਾਰਮ 6
ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਧਾਰਾ 11 ਦੇ ਤਹਿਤ ਛੋਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ITR ਫਾਰਮ 6 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ITR ਫਾਰਮ 7
ਉਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਮੇਤ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਾ 139(4A) ਜਾਂ 139(4B) ਜਾਂ 139(4C) ਜਾਂ 139(4D) ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Attack on Shiv Sena Leader: ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਆਗੂ ਸੰਦੀਪ ਥਾਪਰ 'ਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲਾ