Budget 2024 : ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਘਾਟੇ ਵਾਲਾ ਬਜਟ ? ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਲਾਭ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ

Budget News : ਹਰ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀ ਹਰ ਸਾਲ ਆਮ ਬਜਟ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਗਰੀਬਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਬਜਟ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਹੁਤ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਬਜਟ ਅਤੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਜਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਐਲਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਖਰਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਲੇਖਾ-ਜੋਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸਾਧਾਰਨ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣਾ ਘਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਬਜਟ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਬਜਟ 3 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਘਾਟੇ ਵਾਲਾ ਬਜਟ... ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਜਾਣਦੇ ਹੋ?

ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਘਾਟੇ ਵਾਲਾ ਬਜਟ

ਘਾਟੇ ਵਾਲੇ ਬਜਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਖਰਚ ਉਸਦੀ ਕਮਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਘਾਟੇ ਵਾਲਾ ਬਜਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਘਾਟੇ ਵਾਲੇ ਬਜਟ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ

• ਘਾਟੇ ਵਾਲੇ ਬਜਟ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਘਾਟੇ ਦੇ ਬਜਟ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਲੋਕ ਭਲਾਈ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦੀ ਹੈ।
  
• ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖਰਚੇ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਲਈ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸੰਤੁਲਿਤ ਬਜਟ : ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਖਰਚ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਬਜਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਬਜਟ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।

ਸਰਪਲੱਸ ਬਜਟ : ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਆਮਦਨ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਖਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਬਜਟ ਨੂੰ ਸਰਪਲੱਸ ਬਜਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਜਟ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।