ਐਂਟੋਨੀਆ ਐਡਵਿਜ ਅਲਬੀਨਾ ਮੇਨੋ ਦਾ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਬਣਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਫ਼ਰ, ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ

PTC News Desk: ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੂਲ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਵਿਵਾਦ ਅਤੇ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ ਹਨ। 

ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਗਠਜੋੜ (ਯੂਪੀਏ) ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਗਠਜੋੜ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਵਾਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। 

ਸੋਨੀਆ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਅਸਲ ਨਾਮ
ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਅਸਲ ਨਾਮ ਐਂਟੋਨੀਆ ਐਡਵਿਜ ਅਲਬੀਨਾ ਮੇਨੋ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਰੋਮਨ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ 9 ਦਸੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਇਟਲੀ ਦੇ ਲੂਸੀਆਨਾ ਨਾਮਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਲਬੀਨਾ (ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ) ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਟੀਫਨੋ ਮੇਨੋ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪਾਓਲਾ ਮੇਨੋ ਸੀ। ਸਾਲ 1946-1983 ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਟਲੀ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਰਹੀ ਅਤੇ ਸਾਲ 1983 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਉਹ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ। 

ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਅਤੇ ਵਿਆਹ
ਅਲਬੀਨਾ ਨੇ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 1965 ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਵੀ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਡਿਗਰੀ   ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਫ਼ੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਅਲਬੀਨਾ 'ਤੇ ਪਈ ਅਤੇ BBC ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਦਾਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਲਬੀਨਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਕੈਫ਼ੇ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਾਲ 1968 'ਚ ਅਲਬੀਨਾ ਨੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਧੀ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ।  

ਅਲਬਿਨਾ ਤੋਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਬਣਨਾ
ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਆਹ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ 'ਚ ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਅਤੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਘਰ ਚਲੀ ਆਈ। ਵਿਆਹ ਮਗਰੋਂ ਅਲਬੀਨਾ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਬਣ ਗਈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਮਿਨੀ ਸਕਰਟ ਪਹਿਨ ਕੇ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚਣ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜਦਿਆਂ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵੀ। 

ਸਾਲ 1984 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ (ਗੋਲਡਨ ਟੈਂਪਲ) 'ਤੇ ਫੌਜੀ ਹਮਲੇ ਮਗਰੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿੱਖ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਵਾਸ 'ਤੇ ਹੀ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਰਾਜੀਵ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ-ਨਹਿਰੂ ਤਾਜ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਪਿਆ।

ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 1998 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ। ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਤ ਸਾਲ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਫਿਰ ਦੁਖਾਂਤ ਵਾਪਰਿਆ ਅਤੇ ਸਾਲ 1991 ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਦੌਰਾਨ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲੇ 'ਚ ਰਾਜੀਵ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੁਖਾਂਤ ਮਗਰੋਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰਾਜੀਵ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੀ। ਆਖਰਕਾਰ 1998 ਵਿੱਚ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਈ। 

ਪਰ 1999 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹਾਰ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝੱਟਕਾ ਲੱਗਿਆ। ਪਰ 2004 ਅਤੇ 2009 ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ। ਪਰ ਫਿਰ 2003 ਅਤੇ 2013 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਦਾਸੀਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਲੜਾਕੂ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ।

ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਿਆਸੀ ਹਮਲਾ
ਸਾਲ 2004 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਤਾਲਵੀ ਮੂਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੋਣ ਮੁੱਦੇ ਵਜੋਂ ਉਭਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਅਸਫਲ ਰਹੀ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਇਤਾਲਵੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਖੁਦ ਇੱਕ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਮੈਂ ਕਦੇ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਭਾਰਤੀ ਹਾਂ।"

ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੀ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਨਹਿਰੂ-ਗਾਂਧੀ ਵੰਸ਼ ਦੀ ਮੁਖੀ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਹਿਲਾ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਤਾਕਤ ਉਸ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਜਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੇ 1947 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।