ਕੋਲੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਘਾਟ ਕਰਕੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਛਾਇਆ ਬਲੈਕਆਊਟ, ਆਪਣੇ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਜਾਣੋ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 28 ਅਪ੍ਰੈਲ: ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਿੱਲਤ ਕਾਰਨ ਬਲੈਕਆਊਟ ਛਾਹ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਮੰਗ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ 'ਤੇ ਘੱਟ ਫੀਡ ਸਟਾਕ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੱਕ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 2 ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 8 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਰ ਪਈ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਨੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਘਾਟ 623 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਨਿਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਘਾਟ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਕੋਲਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਲੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਘਾਟ ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਲੈਕਆਊਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪਾਵਰ ਇੰਜਨੀਅਰਜ਼ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (ਏਆਈਪੀਈਐਫ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਥਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਕੋਲੇ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। 27 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੀਕ ਪਾਵਰ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਪਲਾਈ 200.65 ਗੀਗਾਵਾਟ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੀਕ ਪਾਵਰ ਦੀ ਕਮੀ 10.29 ਗੀਗਾਵਾਟ ਸੀ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਬਿਜਲੀ ਅਥਾਰਟੀ (ਸੀ.ਈ.ਏ.) ਦੁਆਰਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੇ 163 ਗੀਗਾਵਾਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ 147 ਗੈਰ-ਪਿਟ ਹੈੱਡ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ 26 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਕੋਲੇ ਦਾ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭੰਡਾਰ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ ਆਦਰਸ਼ 57,033 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਦੇ ਉਲਟ 14,172 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਕੋਲਾ ਸੀ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 3,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦਾ ਘਾਟਾ ਹੈ। ਕਰੀਬ 23,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਪਲਾਈ ਮਹਿਜ਼ 20,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ 18 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਸਤਨ 15 ਘੰਟੇ 7 ਮਿੰਟ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ 21 ਘੰਟੇ 30 ਮਿੰਟ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਸਤਨ 19 ਘੰਟੇ 3 ਮਿੰਟ ਅਤੇ ਤਹਿਸੀਲ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰਾਂ ਵਿੱਚ 21 ਘੰਟੇ 30 ਮਿੰਟ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 19 ਘੰਟੇ 50 ਮਿੰਟ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਅਣ-ਐਲਾਨੀ ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਕਟੌਤੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਅਣ-ਅਧਾਰਿਤ ਕੱਟਾਂ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਰੁਧੁਨਗਰ, ਟੇਨਕਾਸੀ ਅਤੇ ਤੂਤੀਕੋਰਿਨ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਚਿਸ ਦੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ। ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੰਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਗਭਗ 50 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 210 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਨਿਟ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਰੋਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਅਨਿਯਮਿਤ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪਟਿਆਲਾ ਅਤੇ ਮੋਹਾਲੀ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੰਗ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 8,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸਾਕਸ਼ੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ “ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਟੈਕਸ ਦਾਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਅਸੀਂ ਸੁਚੇਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਊਰਜਾ ਬਚਾ ਰਹੇ ਹਾਂ!” ਉੜੀਸਾ ਉੜੀਸਾ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬਿਜਲੀ-ਸਰਪਲੱਸ ਰਾਜ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ 800 ਮੈਗਾਵਾਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ NTPC ਦੀ ਇੱਕ ਯੂਨਿਟ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਬਿਹਾਰ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਪਾਵਰ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਐਮਡੀ ਅਨਿਲ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਾਸ਼ੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੈਸ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਤੀਬਰ ਘਾਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜਸਥਾਨ 'ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ 31 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 5 ਤੋਂ 7 ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰਿਆਣਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੌਟਾਲਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਵਿਘਨ ਬਿਜਲੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। 8,100 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੰਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਮੌਜੂਦਾ ਘਾਟ 300 ਮੈਗਾਵਾਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅੰਤਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 3,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਤੱਕ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਲੋਡ ਸ਼ੈਡਿੰਗ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ 12,150 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਸਿਖਰ ਮੰਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 11,875 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਗੁਜਰਾਤ ਊਰਜਾ ਵਿਕਾਸ ਨਿਗਮ ਲਿਮਟਿਡ (ਜੀ.ਯੂ.ਵੀ.ਐੱਨ.ਐੱਲ.) ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸ਼ਿਵਹਾਰੇ ਨੇ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੋਲੇ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੂਬੇ 'ਚ ਲੋਡ ਸ਼ੈਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੋਆ ਗੋਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੋਡ ਸ਼ੈਡਿੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਖੁੱਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵਾਧੂ 120 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਰਾਜ ਕੋਲ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਘਾਟੇ ਦੇ ਆਪਣੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ। ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਵਿੱਚ ਲਗਪਗ 140/150 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤੇ (ਪੀਪੀਏ) ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕੇਂਦਰੀ PSUs ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। - ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਇਨਪੁਟਸ ਦੇ ਨਾਲ -PTC News